So Sánh Chứng Chỉ CFA Và CPA - Đâu Là Sự Lựa Chọn Tốt Hơn?

  Nội dung bài viết

1. Chứng chỉ CFA - Chứng chỉ chuyên sâu về phân tích đầu tư tài chính

2. Chứng chỉ CPA - Chứng chỉ Kiểm toán viên công chứng

3. Bảng so sánh chứng chỉ CFA và CPA Úc, CPA Việt Nam

4. Chứng chỉ CFA vs CPA: Đâu là sự lựa chọn tốt hơn?

5. Tạm kết

Chứng chỉ CFA do Viện CFA Hoa Kỳ cấp phép.

Hội kế toán công chứng Úc

Chứng chỉ CPA được cấp theo từng quốc gia/lãnh thổ. CPA Việt Nam do Bộ tài chính tổ chức thi và cấp phép.

Ra đời năm 1962, với hơn 60 năm với vai trò định hình ngành đầu tư tài chính.

Ra đời 12/04/1886

Bộ Tài chính bắt đầu tổ chức kỳ thi CPA Việt Nam vào tháng 10/1994.

(Hội kiểm toán viên hành nghề Việt Nam - VACPA ra đời năm 2005)

Thí sinh không cần thi đầu vào. Tuy nhiên để được thi CFA, thí sinh cần sở hữu hộ chiếu quốc tế và đạt 1 trong các tiêu chí sau: 

(1) Đáp ứng điều kiện học thuật hoặc kinh nghiệm làm việc

Trường hợp 1: Sở hữu bằng cử nhân (hoặc tương đương)

Trường hợp 2: Với ứng viên là sinh viên đại học, khoảng thời gian từ lúc dự thi CFA Level 1 đến ngày tốt nghiệp phải từ 23 tháng trở xuống

Trường hợp 3: Có ít nhất 4000 giờ làm việc và/hoặc học chương trình cao học (Chương trình học ít nhất 3 năm học liên tiếp)

(2)  Sở hữu hộ chiếu hợp pháp

(3)  Sẵn sàng làm bài thi bằng Tiếng Anh

(4) Đáp ứng các tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp

(5) Sinh sống tại các quốc gia thành viên

>>> Xem thêm: Điều Kiện Dự Thi Chứng Chỉ CFA? 5 Tiêu Chí Để Bạn Trở Thành Ứng Viên CFA

Để được đăng ký dự thi, bạn cần nộp hồ sơ xét tuyển đầu vào đến CPA Úc (căn cứ vào bằng cấp và thành tích sau đại học).

(1) Phẩm chất đạo đức nghề nghiệp và tuân thủ luật pháp.

(2) Có bằng tốt nghiệp đại học trở lên về chuyên ngành Tài chính, Ngân hàng, Kế toán, Kiểm toán hoặc có bằng đại học các chuyên ngành khác có tổng số đơn vị học trình (hoặc tiết học) các môn học: Tài chính, Kế toán, Kiểm toán, Phân tích hoạt động tài chính, Thuế chiếm ít nhất 7% trên tổng số tiết học cả khóa.

(3) 36 tháng công tác ngành tài chính, kế toán, kể từ khi tốt nghiệp bậc đại học. Hoặc 48 tháng làm trợ lý kiểm toán.

=> Để dự thi, bạn cần có kinh nghiệm làm việc thực tế 36-48 tháng. Ngoài ra có điều kiện bắt buộc về chuyên ngành học Đại học.

CFA là một chứng chỉ danh giá quy mô toàn cầu, được công nhận trên hơn 165 quốc gia. 

Hơn 25.000 công ty sử dụng CFA để tuyển dụng, 31.000+ doanh nghiệp lấy CFA làm căn cứ cho quyết định bổ nhiệm nhân sự hoặc thăng chức.

Những người sở hữu CPA Úc đang làm việc tại hơn 120 quốc gia trên thế giới.

CPA Việt Nam hữu dụng nhất khi bạn muốn trở thành kiểm toán viên tại Việt Nam. Ngoài ra, CPA Việt Nam đang dần khẳng định được vị thế trong khối ASEAN và tại Úc. Bằng chứng là CPA Việt Nam được công nhận từng phần tại Úc. (Người sở hữu CPA Việt Nam được miễn 3/12 môn thi CPA Úc).

Hơn 180.000 hội viên là các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực đầu tư tài chính trên 165 vùng lãnh thổ.

Các cộng đồng CFA khu vực (CFA Úc, CFA Việt Nam, CFA Canada, v..v) đã có mặt tại khắp các châu lục và liên tục hỗ trợ sự phát triển của từng hội viên. 

Hơn 170.000 hội viên sinh sống và làm việc trên 150 quốc gia.

Hiện VACPA có trên 1.400 hội viên trên cả nước là những người có chứng chỉ kiểm toán viên (CPA Việt Nam) và chủ yếu đang hành nghề tại các công ty kiểm toán.

282 (năm 2019)

(Theo CafeF)

Hơn 1.000 hội viên (tính đến 2018)

(Theo VACPA)

Hơn 1.400 hội viên

(Theo VACPA)

Số chứng chỉ chứng khoán được miễn giảm

Miễn giảm 3/7 chứng chỉ. Cụ thể, khi hoàn thành CFA Level 1, được miễn giảm:

• Chứng chỉ những vấn đề cơ bản về chứng khoán và thị trường chứng khoán;
• Chứng chỉ Phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp.

Khi hoàn thành CFA Level 2, được miễn giảm:

• Chứng chỉ những vấn đề cơ bản về chứng khoán và thị trường chứng khoán;
• Chứng chỉ Phân tích và Đầu tư chứng khoán; 
• Chứng chỉ Phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp.

>>> Xem thêm: 160 Chương Trình, Bằng Cấp, Chứng Chỉ Ưu Tiên Miễn Giảm Cho Ứng Viên CFA

Miễn giảm 2/7 chứng chỉ gồm:

• Chứng chỉ những vấn đề cơ bản về chứng khoán và thị trường chứng khoán;
• Chứng chỉ Phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp.

Miễn giảm 2/7 chứng chỉ gồm:

• Chứng chỉ những vấn đề cơ bản về chứng khoán và thị trường chứng khoán;
• Chứng chỉ Phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp.

CFA cung cấp kiến thức về tài chính đầu tư, quản trị rủi ro qua 3 cấp độ (Level) với 10 môn học: 

Môn 1: Quantitative Methods

Môn 2: Financial Statement Analysis

Môn 3: Alternative Investments

Môn 4: Corporate Issuers

Môn 5: Portfolio Management

Môn 6: Economics

Môn 7: Ethical and Professional Standards

Môn 8: Equity Investments 

Môn 9: Fixed Income

Môn 10: Derivatives

CPA Úc gồm 2 cấp độ và 12 môn học (2 môn tự chọn)

Cấp độ cơ bản (Foundation): gồm 6 môn

Môn 1: Economics & Markets 

Môn 2: Foundation of Accounting 

Môn 3: Fundamentals of Business Law 

Môn 4: Business Finance 

Môn 5: Financial Accounting & Reporting 

Môn 6: Management Accounting

Cấp độ chuyên nghiệp (Professional): gồm 6 môn

Môn 7: Ethics & Governance 

Môn 8: Strategic Management Accounting 

Môn 9: Financial Reporting 

Môn 10: Global Strategic Leadership

Advanced Audit & Assurance/ Contemporary Business Issues/ Financial Risk Management/ Digital Finance/ Australia Taxation/ Australia Taxation - Advanced/ Hong Kong Taxation/ Malaysia Taxation/ New Zealand Taxation/ Singapore Taxation/ Fiji Taxation 

CPA cung cấp kiến thức về tài chính doanh nghiệp, kế toán, kiểm toán, thuế qua 7 môn học trọng tâm: 

Môn 1: Tài chính và quản lý tài chính nâng cao 

Môn 2: Thuế và quản lý thuế nâng cao 

Môn 3: Pháp luật về kinh tế và luật doanh nghiệp 

Môn 4: Kế toán tài chính, kế toán quản trị nâng cao 

Môn 5: Kiểm toán và dịch vụ bảo đảm nâng cao 

Môn 6: Phân tích hoạt động tài chính nâng cao

Môn 7: Ngoại ngữ (chọn 1 trong 5 ngoại ngữ thông dụng: Tiếng Anh, Trung, Pháp, Nga, Đức)

Nếu bạn sở hữu chứng chỉ hành nghề kế toán, bạn chỉ cần học và thi 3 môn sau: 

(1) Kiểm toán và dịch vụ bảo đảm nâng cao

(2) Phân tích hoạt động tài chính nâng cao

(3) Ngoại ngữ trình độ C của 01 trong 05 ngoại ngữ thông dụng: Anh, Nga, Pháp, Đức, Trung quốc

(1) Vượt qua cả 3 level của kỳ thi CFA.

(2) Có kinh nghiệm làm việc trong ngành Phân Tích - Đầu Tư - Tài Chính ít nhất 36 tháng (được tích lũy trước/trong hoặc sau khi hoàn tất chương trình CFA).

(3) Nộp thư tiến cử (Reference Letter) đồng thời tuân thủ quy định về đạo đức và tiêu chuẩn nghề nghiệp của viện CFA toàn cầu.

(4) Hoàn tất các thủ tục để đăng ký trở thành hội viên của cộng đồng CFA.

(1) Hoàn thành bằng cấp hoặc giải thưởng sau đại học được CPA Australia công nhận.

(2) Hoàn thành Chương trình CPA, bao gồm 3 năm kinh nghiệm chuyên môn trong lĩnh vực tài chính, kế toán hoặc kinh doanh.

(3) Thực hiện các hoạt động học tập phát triển mỗi năm (Continuing professional development - CPD).

(4) Tuân thủ quy tắc ứng xử nghiêm ngặt do CPA Australia đặt ra.

(1) Ứng viên phải tốt nghiệp đại học chuyên ngành về: Kế toán, kiểm toán, ngân hàng và tài chính. Hoặc các môn kế kiểm, thuế, tài chính cần chiếm 7% học phần.

(2) Có thời gian công tác thực tế về tài chính, kế toán từ 36 tháng trở lên hoặc 48 tháng làm trợ lý kiểm toán.

(3) Vượt qua kỳ thi CPA Việt Nam.

Viện CFA Hoa Kỳ không giới hạn thời gian hoàn thành 3 Level. Ứng viên có thể tự sắp xếp lộ trình thi. Kết quả thi CFA có thời hạn vĩnh viễn.

Thời hạn 6 năm để bạn hoàn thành chứng chỉ CPA Úc kể từ lúc đăng ký trở thành hội viên cộng tác (Associate member).

CPA Việt Nam cho phép bạn bảo lưu kết quả thi (kết quả kì thi trước có thể lấy làm kết quả tính điểm cho kỳ thi sau). 3 năm là thời hạn bạn có thể bảo lưu điểm môn thi. Kết thúc thời gian bảo lưu thì kết quả thi sẽ bị hủy, nếu muốn thi lại thì bạn phải thi lại từ đầu như người thi lần đầu tiên.

2 - 4 năm

1.5 - 3 năm

4 năm

Vĩnh viễn

3 năm

5 năm

Hình thức thi

Thi 100% trên máy tính.

Cấu trúc đề

Level 1: bài thi gồm 180 câu hỏi trắc nghiệm được chia làm 2 phần, mỗi phần 90 câu.

Level 2: bài thi gồm 88 câu hỏi trắc nghiệm được chia làm 2 phần, mỗi phần 44 câu.

Level 3: Tự luận + Trắc nghiệm

Dạng đề thi chủ yếu là kiểm tra kiến thức được lồng ghép trong tình huống thực tế. (do CFA đề cao tính thực hành, giáo trình cũng được Viện CFA Hoa Kỳ cập nhật hàng năm)

Thời lượng thi

Level 1: 4 tiếng 30 phút

Level 2: 4 tiếng 24 phút

Level 3: 4 tiếng 24 phút 

>>> Xem thêm: Kỳ Thi CFA Level 1 Trên Máy Tính Diễn Ra Như Thế Nào?

Tần suất thi

Kỳ thi CFA được tổ chức 4 kỳ trong năm, tùy vào cấp độ thi.

Hình thức thi

Ứng viên lựa chọn 1 trong 2 hình thức thi: thi trên máy hoặc thi trên giấy

Cấu trúc đề

Môn học bắt buộc: Thi tự luận kết hợp trắc nghiệm

Môn tự chọn: Trắc nghiệm 100%

Đề thi mở, áp dụng case study thực tế

Thời lượng thi

Bài thi được chia thành 4 phần, mỗi phần kéo dài 4 tiếng

Tần suất thi

4 lần/ năm

Hình thức thi

Thi trên giấy

Cấu trúc đề

Thi tự luận 100%, thiên hướng lý thuyết

Thời lượng thi

Bài thi có thời lượng 180 phút. Riêng môn Ngoại ngữ thi trong 120 phút.

Tần suất thi

Kỳ thi CPA Việt Nam thường được tổ chức ít nhất mỗi năm một lần, vào quý III hoặc quý IV.

Level 1: 22-49%;

Level 2: 29-55%;

Level 3: 39-56%.

45-55%

15-20%

Phí mở tài khoản: áp dụng khi học viên đăng ký thi CFA Level 1 và chỉ cần đóng 1 lần: 350$;

Phí thi: áp dụng khi đăng ký thi CFA 3 cấp độ: 940-1250$.

(Phí kể trên bắt đầu áp dụng từ năm 2024 và đã bao gồm toàn bộ tài liệu: ebook, topic-based practice test và mock exam).

>>> Xem thêm: Lịch Thi Và Lệ Phí Thi CFA (Cập nhật 2023)

Phí dự thi: 1335$ - 1505$;

Phí hoãn thi: 381$ - 514$;

Phí kỳ thi nền tảng (foundation exam): 614$;

Đối với những người di cư đến Úc và muốn làm bài thi đánh giá kỹ năng CPA (skills assessment): 545$.

(Theo CPA Australia, mức phí trên bắt đầu áp dụng từ năm 2024, chưa bao gồm tài liệu học và chương trình ôn thi).

Theo thông tin từ Cổng thông tin Dịch vụ công trực tuyến, lệ phí thi CPA là 250.000VNĐ/ môn thi.

Chương trình học CFA sẽ trang bị cho học viên kỹ năng và kiến thức thực tế chuyên sâu về phân tích tài chính và quản lý danh mục đầu tư. Bạn có thể thực hiện những nghiệp vụ như: phân tích thị trường, phân tích cơ hội đầu tư, quản lý tài chính, đọc hiểu báo cáo tài chính doanh nghiệp, quản lý danh mục, quản lý tài sản, xây dựng mô hình đánh giá rủi ro,...

Các kiến thức và kỹ năng liên quan đến nghiệp vụ kiểm toán: phối kết hợp để duy trì và xem xét báo cáo tài chính và các giao dịch liên quan cho các công ty, đệ trình các biểu mẫu thuế hoặc lợi nhuận cho các cá nhân và doanh nghiệp.

Một kiểm toán viên với chứng chỉ CPA có thể tư vấn và quản lý tài chính cho các cá nhân hay doanh nghiệp. Những nhiệm vụ cụ thể của họ như: quản lý đầu tư, kế hoạch kinh doanh, phân tích kinh doanh, kiểm toán, quản lý tiền lương, sổ sách kế toán và thuế.

CFA là minh chứng cao nhất cho sự cam kết tuyệt đối với ngành đầu tư tài chính, khẳng định năng lực cạnh tranh và kỹ năng chuyên môn. Vậy nên, sở hữu chứng chỉ CFA giúp bạn được các nhà tuyển dụng săn đón. 

CFA Charterholder thường bắt đầu sự nghiệp trong nhiều lĩnh vực như: Công ty đầu tư, công ty quản lý quỹ, Môi giới đầu tư, Ngân hàng đầu tư hoặc quản lý tài sản khách hàng cá nhân, Quỹ phòng ngừa rủi ro…

>>> Xem thêm: Học CFA Level 1 Xong Làm Nghề Gì? Top Nghề Nghiệp Lý Tưởng Ngành Tài Chính

CPA Úc được đánh giá cao bởi nhiều hiệp hội kiểm toán vì độ uy tín mà chứng chỉ này mang lại. Ở Việt Nam, chứng chỉ CPA Úc giúp bạn được công nhận và ưu tiên khi tuyển dụng trong các lĩnh vực kế toán - tài chính.

Chứng chỉ CPA mở ra cơ hội với những ngành nghề như: kế toán doanh nghiệp, kế toán công, kiểm toán viên, với những vị trí cấp cao hơn là Kế toán trưởng, Giám đốc tài chính (CFO). Ngoài ra, bạn có thể tham gia những lĩnh vực khác như: quản lý, CNTT, pháp lý, sản xuất, kê khai thuế,...

Quản lý danh mục đầu tư; 

Nhà phân tích nghiên cứu; 

Ban điều hành cấp cao của công ty; 

Quản lý quỹ; 

Đo lường hiệu quả hoạt động; 

Quản lý tài sản; 

Đầu tư thay thế; 

Quỹ đầu tư tư nhân; 

Tài chính cấu trúc; 

Giảng viên tài chính; 

Tư vấn viên; 

Phân tích viên ngân hàng đầu tư; 

Chuyên viên cố vấn tài chính; 

Kế toán viên/Kiểm toán viên; 

Chuyên viên quản trị rủi ro;

Chuyên viên tư vấn đầu tư;

Chuyên viên nguồn vốn;

Chuyên viên kiểm soát tài chính;

Chuyên viên quan hệ khách hàng...

Kiểm toán viên;

Kiểm toán nội bộ;

Chuyên viên kiểm toán công nghệ thông tin;

Kế toán trưởng;

Quản lý tài chính doanh nghiệp;

Chuyên viên kiểm soát tài chính;

Tư vấn kế toán & thuế;

Chuyên viên phòng tài chính kế hoạch;

Chuyên viên chính sách kế toán thuế...

Kiểm toán viên;

Kiểm toán nội bộ;

Chuyên viên kiểm toán công nghệ thông tin;

Kế toán trưởng;

Quản lý tài chính doanh nghiệp;

Chuyên viên kiểm soát tài chính;

Tư vấn kế toán & thuế;

Chuyên viên phòng tài chính kế hoạch;

Chuyên viên chính sách kế toán thuế...

Theo khảo sát của Salary Expert, tại Việt Nam, một CFA Charterholder (1-3 năm kinh nghiệm) kiếm được mức lương trung bình là  377.610.560 VNĐ/năm. Mặt khác, một CFA Charterholder có mức lương trung bình là 664.224.060 VNĐ/năm khi có trên 8 năm kinh nghiệm trong ngành.

Theo Indeed, mức lương trung bình khi sở hữu chứng chỉ CPA Úc và làm việc tại Úc là 99,407$/năm. 

Một kiểm toán viên tại Việt Nam trung bình mức lương 1 tháng dao động trong khoảng 400 – 500 USD/tháng.

Với các kiểm toán viên sở hữu chứng chỉ CPA Úc, CPA Việt Nam… thì mức lương nhận được dao động từ 1.000 – 2.000 USD /tháng, tùy vào số năm kinh nghiệm.