Tất Tật Về Học Và Thi Derivatives CFA

Nhắc đến chứng khoán, mọi người thường chỉ nghĩ đến cổ phiếu, trái phiếu như những công cụ đầu tư hiệu quả, trong khi thị trường chứng khoán còn rất bao la, mà cổ phiếu, trái phiếu chỉ là một vài trong số đó. Còn vô số những khái niệm và công cụ đầu tư khác phải kể đến, mà chứng khoán phái sinh (derivatives) chính là yếu tố quan trọng đầu tiên không thể bỏ qua. Vậy Derivatives là gì, cung cấp những mảng kiến thức nào và phương pháp học sao cho hiệu quả? Hãy cùng SAPP tìm hiểu tổng quan qua bài viết này nhé.

1. Học Derivatives

Derivatives là môn học về Chứng khoán phái sinh, tìm hiểu về thị trường kỳ hạn, thị trường tương lai, thị trường quyền chọn,... Chứng khoán phái sinh là những công cụ được phát hành trên cơ sở những công cụ đã có như cổ phiếu, trái phiếu, nhằm nhiều mục tiêu khác nhau như phân tán rủi ro, bảo vệ lợi nhuận hoặc tạo lợi nhuận. Chứng khoán phái sinh sẽ là đòn bẩy, làm tăng nhiều lần giá trị các các đối tượng đầu tư như cổ phiếu, trái phiếu, hoặc để đảm bảo rằng nếu giá của cổ phiếu, trái phiếu có thay đổi bao nhiêu thì giá của các công cụ phái sinh vẫn sẽ được duy trì ở mức ban đầu.

1.1. Nội dung môn học

Thị trường các chứng khoán phái sinh là thị trường phát hành và mua đi bán lại các chứng từ tài chính, như quyền mua cổ phiếu, chứng quyền, hợp đồng quyền chọn. Các công cụ phái sinh rất phong phú và đa dạng, nhưng có bốn công cụ chính là hợp đồng kỳ hạn (forwards), hợp đồng tương lai (futures), quyền chọn mua hoặc bán (options) và hợp đồng hoán đổi (swaps). Ngày nay khi thị trường chứng khoán biến động từng giây từng phút thì việc nắm trong tay những công cụ phái sinh là một biện pháp khôn ngoan để đối phó với rủi ro.

Nội dung của môn Derivatives trong chương trình học CFA bao gồm:

• Thị trường và các công cụ phái sinh;
• Đặc điểm các công cụ phái sinh;
• Thị trường và hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng tương lai;
• Thị trường và hợp đồng trao đổi, quyền mua và quyền bán.

1.2. Tỷ trọng nội dung thi của môn học

Nội dung môn Derivatives trong kỳ thi CFA Level 1 chiếm 6% (bao gồm 14 câu hỏi trong tổng số 240 câu hỏi), kỳ thi Level 2 chiếm 5-10% (bao gồm 6-12 câu hỏi trong tổng số 120 câu hỏi), kỳ thi Level 3 chiếm 5-10% (trong tổng đề thi bao gồm 9-12 câu hỏi tự luận buổi sáng và 60 câu hỏi trắc nghiệm buổi chiều).

Tỷ trọng nội dung thi môn Derivatives trong từng cấp độ

2. Ôn thi Derivatives

2.1. Tài liệu ôn thi

Nếu bạn gặp khó khăn về việc hiểu các khái niệm trong sách giáo trình CFA Program Curriculum Ebook Information thì cả 2 cuốn sách Kaplan Schweser Notes và Wiley Study Guide đều rất hữu ích trong việc giải thích các khái niệm cách dễ ngấm hơn cho bạn.

Về kiến ​​thức tổng quát của môn học này, có một cuốn sách được gọi là cuốn “kinh thánh” của công cụ phái sinh, đó là Option, Future and other Derivatives của John Hull. Đây là một cuốn sách tham khảo phổ biến của sinh viên đại học và các nhà giao dịch quyền chọn.

>>> Xem thêm: Các Nguồn Tài Liệu Học Và Thi CFA Uy Tín

2.2. Kinh nghiệm ôn thi từ giảng viên

Theo anh Lưu Hoàng Minh, giảng viên CFA tại SAPP Academy, với môn Derivatives cũng giống các môn tính toán như Quantitative Methods, Fixed Income thì làm càng nhiều bài tập càng tốt, nhớ nhiều dạng bài sẽ khiến mình nhớ lâu hơn. Đây là môn chiếm trọng số thấp nên chỉ cần dành khoảng 5% thời gian làm bài. Các công thức không cần học thuộc vì khá đơn giản, có thể tự suy ra nếu cần thiết trong khi thi.

>>> Xem thêm: Kinh Nghiệm Học & Thi CFA Level 1 Từ Giảng Viên SAPP Academy - Nguyễn Đức Thái 

3. Checklist ôn thi Derivatives hiệu quả

Đối với Level 1, nếu không có nhiều thời gian, hãy tập trung vào các khái niệm dễ để vượt qua. Ví dụ, định giá hợp  đồng kỳ hạn và hợp đồng tương lai chỉ đơn giản là các khái niệm dòng tiền chiết khấu; mô hình quyền chọn nhị thức rất giống với nhị thức trái phiếu.

Đối với Level 2, hãy làm theo các chiến lược sau:

• Dành một ngày để sắp xếp mọi thứ: Bạn nên phân bổ một ngày dành riêng cho môn Derivatives. Thực hiện từng bước một để đảm bảo bạn hoàn toàn tự tin vào các khái niệm trước khi tiếp tục các phần khác. Môn này có thể sẽ khiến bạn mất rất nhiều thời gian khi đọc tài liệu và xem video, đồng thời bạn cần nhiều thời gian và nỗ lực hơn để làm các câu hỏi và bài tập EOC (End of chapter – các câu hỏi và bài tập ở phần cuối các chương trong giáo trình).
• Đọc qua các tài liệu học tập ít nhất hai lần: Sẽ thật tuyệt nếu bạn "ngấm" mọi khái niệm ngay ở lần đọc đầu tiên. Đừng lo lắng, nếu điều đó không xảy ra, bạn cần đọc lần thứ hai để nắm vững kiến thức hơn. Đặc biệt là, sau khi xem qua các tài liệu vài lần, chắc chắn bạn sẽ rất tự tin hy vọng rằng có nhiều câu hỏi môn Derivatives hơn trong bài thi Level 2.
• Hãy thoát ra khỏi các công thức: Cố gắng hết sức để hiểu (không ghi nhớ) công thức: nó có nghĩa là gì, nó có gợi ý gì khi một biến đã cho thay đổi, biến nào có tác động lớn hơn và bạn sẽ phải dành thời gian để chủ động ghi nhớ nó. Bạn có thể sử dụng bảng tính excel để có được trực giác cho các công thức. Ví dụ: bạn có thể nhập ngang giá quyền chọn mua-quyền chọn bán và thay đổi một số đầu vào nhất định để xem hiệu quả giá trị chọn mua.
• Vẽ bức tranh tổng quan: Bức tranh tổng quan là quan trọng đối với Derivatives. Mọi thứ trở nên dễ dàng hơn nhiều nếu bạn biết các hướng cơ bản của các công cụ phái sinh.
• Tăng tốc: Vấn đề với các công cụ phái sinh (đặc biệt là hợp đồng hoán đổi (Swaps)) là mất nhiều thời gian để vượt qua. Khi bạn có được câu trả lời chính xác, hãy tăng tốc để hoàn thành câu hỏi khác nhanh hơn một chút.

4. Một vài lưu ý cho việc học và thi môn Derivatives

4.1. Một vài lưu ý cho việc học và ôn thi Level 1

Chứng khoán phái sinh (Derivatives) ở Level 1 chiếm 6% của bài thi, hầu hết các tài liệu đều mang tính chất giới thiệu. Bạn sẽ học sơ qua về hợp đồng kỳ hạn (Forwards), hợp đồng tương lai (Futures), quyền chọn mua-bán (Options), hợp đồng hoán đổi (Swaps) và một số ứng dụng cơ bản của chúng trong quản trị rủi ro. Những khái niệm cần nhớ là Put-call parity, đồ thị Option payoff và biểu đồ về Swap.

4.2. Một vài lưu ý cho việc học và ôn thi Level 2 và Level 3

Trong Level 2 và 3, nội dung học của môn Derivatives tập trung vào cách định giá 4 loại chứng khoán phái sinh cơ bản: Forwards, Futures, Options, Swaps. SAPP đánh giá môn này và Fixed Income là 2 môn có độ khó cao nhất trong Level 2 và 3, với nhiều công thức và thuật ngữ mới – đòi hỏi phải luyện tập rất nhiều mới có thể làm chủ được các dạng bài.

5. Lời kết

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn nắm được những thông tin tổng quan nhất về môn Derivatives trong hệ thống các môn học CFA. Môn học này nhằm phát triển khả năng của người học trong việc phân tích, lựa chọn và sử dụng các công cụ phái sinh trong quản trị rủi ro cũng như kinh doanh, đầu cơ của các tổ chức tài chính và phi tài chính trên thị trường. Derivatives trong CFA trông có vẻ đáng sợ và phức tạp, nhưng nếu biết cách thì môn này rất dễ đối phó. Hãy nhớ chiến lược học tập là: dành nhiều thời gian làm quen và hiểu kiến thức; thực hành nhiều cho đến khi thành thạo; cố gắng bám sát lịch trình và thực sự có đam mê về đầu tư, tài chính.