Chuyên Gia Phân Tích Tài Chính (Financial Analyst) Là Gì? Mức Lương Nghề Phân Tích Tài Chính

Phân tích tài chính đang trở thành con đường sự nghiệp thuộc lĩnh vực tài chính được rất nhiều người quan tâm. Vậy chuyên gia phân tích tài chính (Financial Analyst) là nghề nghiệp như thế nào? Mức lương có cao không? Có cần thi chứng chỉ CFA không?

Chuyên gia phân tích tài chính (Financial Analyst) là gì? 

Chuyên gia phân tích tài chính (Financial Analyst) là người đưa ra các khuyến nghị kinh doanh hoặc đầu tư cho một doanh nghiệp, cá nhân hoặc tổ chức, dựa trên các phân tích, đánh giá dữ liệu tài chính như xu hướng thị trường, tình trạng tài chính doanh nghiệp và kết quả dự đoán cho một loại giao dịch nhất định.

Cụ thể hơn, công việc phân tích tài chính (Financial Analysis) là quá trình đánh giá các doanh nghiệp, dự án, ngân sách và các giao dịch khác liên quan đến tài chính để dự đoán hiệu suất và triển vọng tổng thể của doanh nghiệp, lĩnh vực hoặc ngành trong tương lai.

Thông thường, chuyên gia phân tích tài chính sẽ chịu trách nhiệm thực hiện các nghiệp vụ từ thu thập dữ liệu tài chính đến phân tích, đánh giá một đơn vị kinh tế có tính ổn định, lưu động, khả năng thanh khoản hoặc đủ sinh lời để đảm bảo đầu tư tiền tệ hay không (Theo investopedia.com). Đây cũng là cơ sở để đưa ra các đề xuất phù hợp cho các hoạt động liên quan đến đầu tư, tài chính.

>> Xem thêm: Nghề quản trị rủi ro là gì? Mức lương và cơ hội việc làm như thế nào?

Cơ hội việc làm cùng lộ trình thăng tiến của nghề phân tích tài chính (Financial Analysis)

Phân tích tài chính là một ngành nghề đang dần được biết đến nhiều hơn tại Việt Nam. Không khó để tìm thấy thông tin tuyển dụng các vị trí công việc liên quan trên các trang thông tin, mạng xã hội. Theo sự phát triển của nền kinh tế, trong tương lai, đây sẽ là một nghề có cơ hội việc làm rất lớn.

Nghề phân tích tài chính làm việc ở doanh nghiệp nào?

Lĩnh vực tài chính rất rộng, bao gồm nhiều chức danh công việc và con đường sự nghiệp khác nhau. Có thể nói, bất cứ doanh nghiệp nào thường xuyên đưa ra các quyết định quan trọng về đầu tư - tài chính đều cần tới các nhà phân tích tài chính. Điển hình là các tập đoàn lớn như ngân hàng, công ty bảo hiểm, công ty chứng khoán, các công ty cung cấp dịch vụ tài chính...

Dựa trên loại hình và chức năng hoạt động của doanh nghiệp trong ngành Tài chính - Đầu tư, các chuyên gia phân tích chính thường làm việc cho:

• Bên bán (Sell-side): Bao gồm công việc tại bộ phận đầu tư, bộ phận nghiên cứu cổ phần, bộ phận bán hàng và giao dịch của các ngân hàng; 

Các nhà phân tích tài chính bên bán (Sell-side Analyst) thường chỉ tập trung vào một lĩnh vực hoặc một ngành nhất định và đưa ra các phân tích, báo cáo dựa trên dữ liệu của chính doanh nghiệp đó. Họ cũng có thể đóng vai trò đánh giá và đưa ra khuyến nghị "mua", "bán" hoặc "giữ" đối với cổ phiếu của công ty.

• Bên mua (Buy-side): Bao gồm công việc tại các quỹ đầu tư, các công ty cung cấp dịch vụ quản lý danh mục đầu tư, bộ phận nghiên cứu bên mua của các công ty quản lý tài sản...

Các nhà phân tích bên mua (Buy-side Analyst) đóng vai trò là người cung cấp các giải pháp đầu tư hữu ích phù hợp với mỗi khách hàng cụ thể. Do đó, phạm vi về công việc cũng như lĩnh vực tiếp cận của họ cũng sẽ rộng và đa dạng hơn so với các nhà phân tích tài chính bên bán. 

Ngoài ra, các nhà phân tích tài chính cũng có thể làm việc tại các bộ phận, phòng ban về tài chính ở các doanh nghiệp, tập đoàn không thuộc bên mua hay bên bán. Tại Việt Nam, trở thành chuyên gia phân tích tài chính doanh nghiệp là lựa chọn của nhiều người khi theo đuổi lĩnh vực tài chính - đầu tư.

Chuyên gia phân tích tài chính doanh nghiệp là những người đưa ra những giải pháp về tài chính giúp doanh nghiệp phát triển. Nói cách khác, thông qua việc phân tích tài chính doanh nghiệp, họ đưa ra các đề xuất để hoạt động kinh doanh sinh lời.

>> Xem thêm: Lựa Chọn Con Đường Nghề Nghiệp Nào Trong Phân Tích Tài Chính?

Lộ trình thăng tiến nghề phân tích tài chính 

Nhìn chung, nghề phân tích tài chính có con đường phát triển sự nghiệp tương đối rõ ràng và có nhiều sự lựa chọn đa dạng. Thông thường, sinh viên sau tốt nghiệp sẽ bắt đầu với vị trí thực tập sinh, sau đó trở thành một nhân viên chính thức rồi dần thăng tiến lên các vị trí cao hơn theo số năm kinh nghiệm cũng như kiến thức và kỹ năng được tích luỹ của mỗi cá nhân.

• Nhà quản lý danh mục đầu tư (Portfolio Managers): thường kết hợp chặt chẽ với các chuyên gia phân tích tài chính để xác định các cơ hội và lựa chọn quyết định đầu tư đảm bảo hạn chế rủi ro và tối đa hóa lợi nhuận nhất có thể cho doanh nghiệp.

• Nhà quản lý quỹ (Fund Managers): chủ yếu làm việc với các quỹ đầu cơ (hedge funds) hoặc quỹ tương hỗ (mutual funds) và hịu trách nhiệm thực hiện chiến lược đầu tư và quản lý các hoạt động giao dịch của quỹ sao cho phù hợp với mục tiêu quỹ hướng tới. 
  

• Nhà quản lý rủi ro (Risk Analyst/Risk Manager): đóng vai trò hỗ trợ doanh nghiệp trong việc xác định, đo lường và giảm thiếu các rủi ro hoặc mối nguy gây tổn thất tài chính có thể xảy ra.

• Chuyên viên kiểm soát tài chính (Financial Controller): chịu trách nhiệm đảm bảo các hoạt động kế toán của một tổ chức diễn ra suôn sẻ.

Bên cạnh số năm kinh nghiệm, chuyên môn cao cũng là một yếu tố giúp một cá nhân tiến xa hơn với nghề phân tích tài chính. Sở hữu một chứng chỉ về tài chính như CFA giúp giúp bạn rút ngắn lộ trình thăng tiến, do chương trình học CFA cung cấp những kiến thức và kỹ năng gắn liền với thực tế công việc tại các doanh nghiệp.

>> Xem thêm: Những Ấn Tượng Về CFA - “Bảo Chứng Vàng” Số 1 Cho Dân Tài Chính

Mức lương của chuyên gia phân tích tài chính là bao nhiêu?

Đây là công việc mang tính đặc thù, đòi hỏi cao về chuyên môn và kinh nghiệm. Do đó, mức lương dành cho các vị trí liên quan đều rất cạnh tranh.

Cụ thể hơn, mức lương trung bình đối với một chuyên gia phân tích tài chính tại Việt Nam là 18 triệu VNĐ/tháng. Thấp nhất thường là 8 triệu VNĐ/tháng đối với nhân viên với kinh nghiệm dưới 1 năm và cao nhất là 45 triệu VNĐ/tháng với những người có kinh nghiệm lâu năm trong ngành, đảm nhận vị trí cấp quản lý trở lên. Đối với vị trí giám đốc tài chính, mức lương có thể lên tới 110 triệu VNĐ/tháng. 

Thực tế, mức thu nhập của các chuyên gia phân tích tài chính còn có thể cao rất nhiều. Bởi bên cạnh lương, các khoản thưởng, hoa hồng khá hậu hĩnh cùng nhiều chính sách phúc lợi khác. cũng là điều khiến cho công việc này càng được sự quan tâm hơn hiện nay.

Ở Mỹ, mức lương trung bình của một chuyên viên phân tích tài chính là $69,379/năm, mức cao nhất có thể lên tới $92,000/năm. Ở vị trí giám đốc Một trong những điều kiện để trở thành chuyên gia trong lĩnh vực này tại Mỹ đó là sở hữu chứng chỉ CFA.

Nếu như sở hữu các bằng cấp quốc tế như CFA, cùng với đó là chuyên môn cao cùng kinh nghiệm lâu năm, bạn hoàn toàn có thể làm việc tại các môi trường quốc tế và nhận mức lương “khủng”. Theo thống kê của Payscale.com, mức lương trung bình của một chuyên viên phân tích tài chính tại Mỹ là $69,379/năm, mức cao nhất có thể lên tới $92,000/năm. Mức lương trung bình cho vị trí cấp giám đốc là $114,392/năm, cao nhất đạt $164,000/năm.

Mô tả công việc của Chuyên gia phân tích tài chính

Các chuyên gia phân tích tài chính chủ yếu làm việc với dữ liệu tài chính để hỗ trợ doanh nghiệp đưa ra các quyết định kinh doanh. Tùy thuộc vào quy mô, loại hình, lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp và thâm niên của mỗi người, chi tiết các công việc của nhà phân tích tài chính sẽ rất đa dạng. Nhưng về cơ bản sẽ bao gồm các hoạt động như sau: 

• Thu thập các thông tin, dữ liệu tài chính hiện tại và quá khứ;

• Phân tích các dữ liệu tài chính, tính toán hiệu suất và xác định xu hướng;

• Chuẩn bị các báo cáo và dự báo dựa trên các phân tích về tài chính;

• Xây dựng và phát triển các mô hình tài chính và cung cấp các dự báo tài chính hỗ trợ việc ra quyết định kinh doanh;

• Tham gia vào quá trình xây dựng và lập ngân sách định kỳ;

• Khám phá các cơ hội đầu tư mới có tiềm năng sinh lời;

• Theo dõi, đánh giá và thực hiện báo cáo hiệu quả hoạt động tài chính;

• Đề xuất các hành động phù hợp giúp tối ưu hiệu quả hoạt động và hạn chế tối đa các rủi ro về tài chính; 

• Thường xuyên cập nhật các kiến thức mới nhất công cụ tài chính, điều kiện thị trường và xu hướng.

>> Xem thêm: Chuyên Viên Phân Tích Đầu Tư: Mô Tả Công Việc & Mức Lương Trung Bình

Nghề phân tích tài chính yêu cầu bằng cấp và kỹ năng gì?

Thực tế, không có một yêu cầu bắt buộc nào về bằng cấp và kỹ năng để có thể hành nghề phân tích tài chính. Tuy nhiên, với tính chất công việc liên quan đến tài chính, bạn sẽ cần phải đáp ứng được các yêu cầu nhất định về trình độ học vấn cũng như kinh nghiệm, kỹ năng chuyên môn.

Bằng cấp cần thiết để trở thành chuyên gia phân tích tài chính 

Các nhà phân tích tài chính thường sở hữu bằng cử nhân đại học về kế toán, tài chính, quản trị kinh doanh hoặc các khối ngành kinh tế khác nói chung. Đây cũng là yếu tố được các nhà tuyển dụng ưu tiên để phân loại và lựa chọn ứng viên do chương trình học của các chuyên ngành kể trên thường đem đến kiến thức nền tảng về kinh doanh, tài chính, kế toán, đầu tư... có thể phục vụ rất nhiều cho công việc phân tích tài chính.

Tại Việt Nam, những người có niềm đam mê, muốn theo đuổi con đường này có thể lựa chọn học tập và đào tạo tại các trường học như:

• Học viện tài chính;
• Trường Đại học Thương Mại;
• Trường Đại học Kinh tế- Tài chính TP.HCM;
• Trường Đại học Kinh tế Quốc Dân;
• Trường Đại học Ngoại Thương;
• Trường Đại học Kinh tế- ĐH Quốc gia Hà Nội;
• ….

Ngoài ra, do công việc cần sử dụng nhiều tới các kỹ năng định lượng nên trong giới phân tích tài chính cũng có không ít cá nhân có xuất phát điểm với bằng cử nhân về thống kê, toán học, kỹ thuật hay vật lý. Đặc biệt, để thăng tiến lên các vị trí cấp cao với nghề phân tích tài chính, việc học lên các chương trình bậc cao học hay sở hữu các bằng cấp chuyên môn, chứng chỉ nghề nghiệp quốc tế như CFA chắc chắn sẽ giúp bạn tăng thêm lợi thế cạnh tranh. 

Kỹ năng cần thiết để làm nghề phân tích tài chính

Kỹ năng cần thiết của chuyên gia phân tích tài chính sẽ bao gồm cả bộ kỹ năng chuyên môn và bộ kỹ năng cá nhân (kỹ năng mềm). Khi tuyển dụng các vị trí liên quan, các tổ chức, doanh nghiệp có thể yêu cầu một số kỹ năng như:

• Kỹ năng phân tích, định lượng và xử lý dữ liệu tài chính
• Hiểu biết về về kinh tế học vi mô và vĩ mô (bao gồm cả môi trường pháp lý)
• Tư duy logic và Tư duy chiến lược
• Kỹ năng sử dụng Excel và các công cụ tài chính khác
• Kỹ năng lập báo cáo tài chính
• Kỹ năng xây dựng, thực hiện và đánh giá mô hình tài chính
• Kỹ năng giao tiếp qua văn bản và lời nói
• Kỹ năng thuyết phục và tư duy phản biện
• Kỹ năng tổ chức và quản lý thời gian
• Kỹ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề
• Kỹ năng lãnh đạo

Tổng kết lại, bất kể trình độ học vấn ra sao, để trở thành một nhà phân tích tài chính thành công sẽ cần đỏi hỏi bạn có kỹ năng định lượng mạnh mẽ, khả năng giải quyết vấn đề linh hoạt, tư duy logic, thành thạo trong nghiệp vụ chuyên môn cũng như kỹ năng giao tiếp, trình bày một cách rõ ràng, ngắn gọn và thuyết phục.

Chuyên gia phân tích tài chính có cần chứng chỉ CFA không?

Trong chương trình học CFA, giáo trình được chia thành 3 level. Trong đó:

• Level 1 cung cấp những kiến thức và khái niệm nền tảng trong lĩnh vực tài chính; 
• Level 2 tập trung vào mảng phân tích tài chính và các kiến thức sẽ ở mức độ sâu và khó hơn; 
• Level 3 tập trung vào các kiến thức và kỹ năng ứng dụng vào quản lý danh mục đầu tư và lên kế hoạch hiệu quả. 

Mỗi level gồm 10 môn học khác nhau, với tỷ trọng theo từng cấp độ và nội dung của các môn học. Mục tiêu của viện CFA khi thiết kế ra 3 Level nhằm mục đích dạy cho bạn từ một người chưa biết gì về Tài Chính có thể tự đưa ra quyết định đầu tư, tự do tài chính hay thậm chí trở thành một Giám đốc tài chính.

Đặc biệt, chương trình học CFA tập trung đào tạo chuyên sâu về mảng phân tích, đầu tư tài chính nên rất lý tưởng cho những người theo đuổi sự nghiệp phân tích tài chính. Thông qua việc học CFA, bạn sẽ được trang bị một nền tảng kiến thức vững vàng để đáp ứng được các nghiệp vụ chuyên môn như phân tích và lập báo cáo tài chính, xây dựng mô hình tài chính,... Do đó, nếu như muốn trở thành một chuyên gia phân tích tài chính, việc chinh phục CFA rất đáng để bạn cân nhắc lựa chọn. 

>> Xem thêm: Những Con Đường Nghề Nghiệp Tài Chính Điển Hình Dành Cho Ứng Viên CFA

Tìm kiếm việc làm phân tích tài chính (Financial Analysis) ở đâu?

Không khó để tìm kiếm cơ hội việc làm trên các trang tìm kiếm thông tin. Một số nguồn phổ biến đăng tin tuyển dụng các vị trí có liên quan gồm:

Các trang tuyển dụng thuộc các công ty, tập đoàn

• Các ngân hàng: Vietcombank, Techcombank,...;
• Các tập đoàn lớn;
• Các công ty hoạt động trong lĩnh vực tài chính;
• ...

Các trang tin tuyển dụng tại Việt Nam 

• Vietnamworks.com;
• Jobsgo.vn;
• Careerbuilder.vn;
• Careerlink.vn;
• TopCV.vn;
• …

Các trang/nhóm tuyển dụng trên mạng xã hội

• Facebook.com;
• Linkedin.com;
• ...

Lời kết

Với cơ hội nghề nghiệp rộng mở, mức lương hấp dẫn cùng con đường thăng tiến đa dạng, nghề Phân tích tài chính đang ngày càng trở nên thu hút hơn bao giờ hết. Nếu như là một người yêu thích các con số, muốn trau dồi tư duy tài chính nhạy bén, đây là một nghề nghiệp bạn nên cân nhắc và có thể thử sức.

Dù định hướng nghề nghiệp của bạn ra sao, việc chủ động trau dồi kiến thức, nâng cao năng lực bản thân cùng các khoá học CFA hứa hẹn sẽ là tiền đề giúp bạn đạt được thành công trong ngành Phân tích - Tài chính - Đầu tư. 

>> Xem thêm: 

• Học CFA Level 1 mất bao lâu?
• Tổng hợp tài liệu CFA dành cho người mới bắt đầu
• Nên học CFA ở đâu? 09 đặc quyền khi học CFA tại SAPP Academy