Vấn đề phân tích báo cáo tài chính có ý nghĩa rất quan trọng đối với hoạt động quản trị doanh nghiệp. Trong các con số tài chính được thống kê trên các báo cáo tài chính, để những đối tượng sử dụng báo cáo hiểu được ý nghĩa những con số này, đòi hỏi sử dụng những phương pháp, công cụ phân tích để xuất bản ra một báo cáo đem lại cho người đọc những thông tin hữu ích, dễ hiểu và sử dụng nhanh trong quá trình ra quyết định của mình. Thật không bất ngờ khi báo cáo và phân tích tài chính là một trong những môn chiếm tỷ trọng cao nhất của chương trình CFA, đặc biệt là ở Level 1. Vậy Financial Statement Analysis (FSA) là gì, cung cấp những mảng kiến thức nào và phương pháp học sao cho hiệu quả? Hãy cùng SAPP tìm hiểu tổng quan qua bài viết này nhé.
Financial Reporting and Analysis là môn học về Phân tích báo cáo tài chính. Tại đây, bạn sẽ được tìm hiểu chi tiết về hệ thống báo cáo tài chính (nhấn mạnh vào các tiêu chuẩn quốc tế, IFRS) và phân tích về thuế, nợ, hoạt động toàn cầu... Ở môn này các bạn phải học cả chuẩn mực kế toán quốc tế (IFRS) và của Mỹ (US GAAP). Có hơi khác biệt với Việt Nam, tuy nhiên việc nắm nguyên lý thực hành là quan trọng, vì kế toán Việt Nam cũng bị ảnh hưởng bởi hệ thống kế toán IAS 1999, tiền thân của hệ thống IFRS hiện giờ.
Nội dung môn học Financial Statement Analysis bao gồm:
Nội dung môn Financial Statement Analysis trong kỳ thi CFA Level 1 chiếm 11 - 14%, kỳ thi Level 2 chiếm 10-15%, kỳ thi Level 3 chiếm 0%.
|
Level |
Tỷ trọng nội dung thi trong từng cấp độ |
|
Level 1 |
11 - 14% |
|
Level 2 |
10 – 15% |
|
Level 3 |
0% |
Tỷ trọng nội dung thi môn Financial Statement Analysis trong từng cấp độ
Financial Statement Analysis là môn quan trọng chiếm tỷ trọng cao trong hệ thống môn CFA Level 1, vậy nên, việc học và ôn tập kiến thức môn này chắc chắn sẽ giúp bạn cải thiện khá nhiều điểm số chung. Bạn có thể tham khảo tài liệu như CFA Program Curriculum Ebook Information hoặc Schweser Notes để tiếp cận kiến thức sâu rộng hơn.
Ngoài ra bạn có thể tham khảo thêm:
>>> Xem thêm: Các Nguồn Tài Liệu Học Và Thi CFA Uy Tín
Theo anh Nguyễn Đức Thái, giảng viên CFA tại SAPP Academy, với các môn về FSA (Phân tích báo cáo tài chính) thì anh khá tự tin vì đã làm kiểm toán vài năm và có ACCA rồi nên không lo lắm. Với những bạn chưa học qua kế toán thì bảo môn này khá khoai vì có nhiều công thức để nhớ. Bí kíp là nên hỏi anh chị đi làm các công việc liên quan đến chuẩn mực và kiểm toán, nhờ họ review lại cho là sẽ nhanh hiểu thôi. Bên cạnh đó cũng có thể ghi lại toàn bộ công thức theo một logic của riêng mình để ghi nhớ. Tờ tóm tắt công thức cũng là một ý tưởng hay nếu không có thời gian tự tóm tắt.
>>> Xem thêm: Kinh Nghiệm Học & Thi CFA Level 1 Từ Giảng Viên SAPP Academy - Nguyễn Đức Thái
Bạn bắt buộc phải biết cách đọc và giải thích 3 thành phần của báo cáo tài chính: Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả kinh doanh và Báo cáo lưu chuyển tiền mặt. Với những bạn học chuyên ngành Kế toán – Kiểm toán, sẽ không khó khăn mấy cho các bạn, nhưng với những bạn khác, sẽ mất khá nhiều thời gian để nắm vững được phần này.
Sau đó, những khái niệm phức tạp hơn sẽ được giới thiệu: ghi nhận doanh thu (revenue recognition); số lượng cổ phiếu pha loãng (diluted shares outstanding); phương pháp tính toán dòng tiền (cash flow calculation methods); phân tích hàng tồn kho (inventory analysis); phân tích tài sản dài hạn và khấu hao (analysis of long term assets and depreciation) và thuế (tax).
Lưu ý: Bạn phải ghi nhớ những điểm giống nhau và khác nhau giữa chuẩn US GAAP và IFRS.
Đặc biệt, bạn nên chú ý đến phần nợ tài chính (financing liabilities); tài sản cho thuê (lease) và những tài khoản ngoại bảng (off-balance sheet items). Những khái niệm này rất phức tạp và khó hiểu nếu bạn mới tiếp xúc với nó lần đầu tiên, và không may là nó rất hay xuất hiện trong những đề thi (thử). Bạn hãy dành thời gian để tập trung vào những phần này. Đây là những phần khó nhất trong FSA Level 1. Còn ở phần Level 2 có các khái niệm quan trọng như: Kế toán hưu trí (Pension Accounting); Kế toán đa quốc gia (Multinational Accounting); Đầu tư liên ngành (Inter-corporate Investment); Kỹ thuật Báo cáo và phân tích tài chính (Financial Reporting and Analysis Techniques); Tài sản tồn kho và tài sản dài hạn (Inventory & Long-lived Assets).
Ngoài ra, bạn sẽ phải học về các tỷ số như Vòng quay hàng tồn kho (inventory turnover ratios), vòng quay phải thu, phải trả (receivables – payables turnover),... Những công thức này rất đơn giản, nhưng sẽ có rất nhiều công thức, vì vậy tốt nhất là hiểu được logic của chúng chứ đừng học vẹt.
Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn nắm được những thông tin tổng quan nhất về môn Financial Reporting and Analysis trong hệ thống các môn học CFA. Nếu môn Economics và Quantitative Methods cung cấp những bước nền tảng đầu tiên thì chính FSA là môn đưa bạn những khái niệm thực sự cơ bản về nội tại của một doanh nghiệp. Việc phân tích hoạt động kinh doanh doanh nghiệp không những đưa ra cho người đọc hiểu hoạt động của doanh nghiệp trong khoảng thời gian đó là như thế nào (hiệu quả đến đâu, thực hiện ra sao, khó khăn vướng mắc chỗ nào) mà cần đánh giá được tác động cũng như tiềm năng của doanh nghiệp trong thời gian tới. Bởi lẽ điều nhiều nhà đầu tư, cổ đông hoặc nhà điều hành doanh nghiệp quan tâm nhất là hướng đi của doanh nghiệp trong thời gian tới như thế nào! Không giống như các môn khác, môn này bạn phải ghi nhớ rất nhiều tài liệu mà không có lý thuyết cơ bản nào có thể liên kết mọi thứ lại với nhau. Vì vậy, hãy dành nhiều thời gian thực hành để hiểu và phân tích được các khoản mục của báo cáo tài chính.